Chia - Superfoods Υπερτροφές Ypertrofes
Στην προ-Κολομβιανή εποχή ο σπόρος chia ήταν μια από τις τέσσερις βασικές τροφές των πολιτισμών της Κεντρικής Αμερικής. Ήταν λιγότερο σημαντικός από το καλαμπόκι και τα φασόλια, αλλά σημαντικότερος από τον αμάραντο.
Το chia επέζησε χάριν της συνέχισης της καλλιέργειας του σε πολύ μικρές εκτάσεις, σε διάσπαρτες περιοχές των βουνών του νότιου Μεξικού και της Γουατεμάλας, μέχρι την έναρξη ενός ερευνητικού και αναπτυξιακού προγράμματος το 1991, με όνομα "Northwestern Argentina Regional Project".
Το Chia είναι η πλουσιότερη φυτική πηγή λιπαρών οξέων ωμέγα 3 και περιέχει φυσικά αντιοξειδωτικά. Διατίθεται ως πρώτη ύλη για χρήση σε διατροφικά και διαιτητικά συμπληρώματα. Η απαράμιλλη σταθερότητα των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων του Chia είναι το αποτέλεσμα των φυσικών αντιοξειδωτικών που περιέχει.
Η οξείδωση των λιπιδίων στα τρόφιμα είναι ένα μείζον θέμα που απασχολεί και τους καταναλωτές, αλλά και τις εταιρείες παραγωγής τροφίμων. Εάν δεν ελεγχθεί, η οξείδωση μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις στη γεύση (χαρακτηριστικά γεύση ψαρίλας) και να προκαλέσει μακροπρόθεσμα εκφυλιστικές ασθένειες που συνδέονται με τη γήρανση όπως ο καρκίνος, καρδιαγγειακές παθήσεις, καταρράκτη, πτώση του ανοσοποιητικού συστήματος και δυσλειτουργία εγκεφάλου.
Τα φυσικά αντιοξειδωτικά του chia, του δίνουν ένα τεράστιο πλεονέκτημα έναντι όλων των άλλων πηγών ωμέγα 3 λιπαρών οξέων.
Όταν το Chia χρησιμοποιείται ως πηγή ωμέγα 3 λιπαρών οξέων, δεν χρειάζονται επιπλέον τεχνητά αντιοξειδωτικά όπως η βιταμίνη Ε. Έχει αποδειχθεί ότι η βιταμίνη Ε αναστέλλει την προστατευτική δράση των καρδιαγγειακών φαρμάκων και μάλιστα προκαλεί οξειδώσεις όταν χρησιμοποιείται σε μεγάλες δόσεις.
Όταν το Chia εντάσσεται στη διατροφή των ζώων, οδηγεί σε δραματική μείωση (άνω των 30,6%) των κορεσμένων λιπαρών οξέων, στα προϊόντα που παράγουν. Αυτή η μείωση είναι σημαντικά μεγαλύτερη από αυτή που προσφέρει μια διατροφή με θαλασσινά προϊόντα (ψάρια και φύκια) και λιναρόσπορο. Η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών οξέων συνδέεται με καρδιαγγειακές παθήσεις. Αυτή η διαφορά μεταξύ του Chia και των άλλων πηγών ωμέγα 3 λιπαρών οξέων, έχει σημαντικές επιπτώσεις στην εμπορευματοποίηση του προϊόντος.
Τα αυγά από κότες που έχουν ταϊστεί με chia, έχουν α-λινολενικό λιπαρό οξύ, σε αναλογία DHA, όμοια με αυτήν που βρίσκεται στο μητρικό γάλα. Όταν προστεθούν πολύ υψηλές ποσότητες chia στη διατροφή, παρατηρείται μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και αποκορεσμός του α-λινολενικού οξέος, και σταθερή περιεκτικότητα υπολειμμάτων DHA (ασταθές λιπαρό οξύ).
Αυτό σημαίνει ότι εάν προστεθούν υπερβολικά ποσά ωμέγα 3 λιπαρών στη διατροφή των πουλερικών, ουσιαστικά αποθηκεύονται ως α-λινολενικό λιπαρό οξύ. Αυτή η μεταβολική συμπεριφορά, μαζί με την ισχυρή αντιοξειδωτική δράση των φλαβονοειδών του chia και των κιναμωμικών ενώσεων, επιτρέπει στις κότες να παράγουν αυγά που έχουν μεγαλύτερη χημική σταθερότητα και άρα ανθεκτικότητα στην οξείδωση, σε σχέση με τα αυγά που έχουν υψηλή περιεκτικότητα DHA.
Το Chia δεν έχει χοληστερόλη. Αυτή είναι η διαφορά του από το κρέας των ψαριών, τα έλαια των ψαριών, & τα ιχθυάλευρα, τα οποία περιέχουν σημαντικά ποσά. Για τους συνειδητοποιημένους καταναλωτές υγιεινών τροφών, το γεγονός αυτό δίνει στο chia ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων προϊόντων.
Το Chia μπορεί να αποθηκευτεί για χρόνια χωρίς να παρουσιαστούν αλλοιώσεις στη γεύση, τη μυρωδιά ή τη θρεπτική αξία του. Αυτό είναι ένα επιπλέον πλεονέκτημα έναντι των θαλάσσιων προϊόντων, δεδομένου ότι τα έλαια των ψαριών και τα ιχθυάλευρα, καθώς επίσης και τα έλαια και η σκόνες από τα φύκια, απαιτούν ειδικές συνθήκες συσκευασίας και αποθήκευσης προκειμένου να αποτραπεί ακόμη και στο ελάχιστο η αλλοίωση των χαρακτηριστικών τους που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του χρόνου.
Το Chia είναι ένα προϊόν φιλικό προς το περιβάλλον. Η υψηλή περιεκτικότητα των φύλλων του σε έλαια, ενεργεί ως ισχυρή εντομοαπωθητική ουσία και εξαλείφει την ανάγκη των φυτοφαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την προστασία της παραγωγής.
Η χρήση του chia ως πηγή ωμέγα-3 λιπαρών αποτρέπει τη μείωση του φυσικού αποθέματος των ψαριών και μειώνει επίσης τις ανησυχίες για τη ύπαρξη τοξινών όπως η διοξίνη και ο υδράργυρος που μπορούν να βρεθούν στα ψάρια και τα προϊόντα των ψαριών.
Η χρήση διαφόρων χημικών ουσιών ή τεχνητών συντηρητικών, δεν είναι απαραίτητη για την τυποποίηση του σπόρου chia που προορίζεται για ανθρώπινη η ζωική κατανάλωση. Αυτό είναι ακόμη ένα πλεονέκτημα έναντι των άλλων πηγών ω-3 λιπαρών όπως είναι τα φύκια.
Ιδιότητες:
- Είναι πλούσιοι σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, πρωτεΐνη, α-λινολενικό οξύ, αμινοξέα, αντιοξειδωτικά, μαγνήσιο και φυτικές ίνες.
- Βοηθούν στη μείωση της LDL (κακής χοληστερόλης) και των τριγλυκεριδίων.
- Βοηθούν στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου, της καρδιάς και του νευρικού συστήματος γενικότερα.
- Συμβάλλουν στην ισορροπία των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
- Βοηθούν στο αδυνάτισμα καθώς μέσω της κατανάλωσής τους προκαλείται έντονος κορεσμός και επομένως νιώθετε αίσθημα πληρότητας για περισσότερο διάστημα.
- Οι φυτικές ίνες που περιέχουν βοηθούν σημαντικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος της δυσκοιλιότητας.
- Βοηθούν στη βελτίωση της αντοχής και της δύναμής σας. Η ενέργειά σας αυξάνεται και μαζί της και η διάθεσή σας.
Τρόπος χρήσης:
Μουλιάζουμε 1 κουταλάκι του γλυκού σπόρους για μισή ώρα στο νερό. Το ζελέ που προκύπτει το καταναλώνουμε πριν το μεσημεριανό φαγητό. Σε περιπτώσεις υψηλού σακχάρου χρησιμοποιούμε τους σπόρους στη σαλάτα ή σε κάποιο άλλο φαγητό (όχι καυτό)
Αρθρογραφία:
https://gynaika.gr/sporoi-chia-idiotites-kai-xriseis/
https://www.queen.gr/well-being/diatrofh-diaites/story/112491/sporoi-chia-kanoyn-thaymata-stin-ygeia-kai-to-soma-sas